Katalys - orange-figure-13

De groene huiskamer van Tilburg laat mensen groeien

Stichting Het Werkt is een kleinschalige Tilburgse zorgorganisatie voor beschermd wonen en ambulante begeleiding. GroeiTuin013 is hun initiatief in de vorm van een collectieve tuin waar vrijwilligers, dagbesteders en buurtbewoners in contact komen met de natuur en elkaar. Op de Stadsakker, aan de rand van Stadsbos013, richten zij momenteel een nieuwe, collectieve moestuin in. Tot het laatste moment was het spannend of de geplande verhuizing naar de nieuwe locatie mogelijk was. Zowel financieel als planinhoudelijk waren de uitdagingen groot.

“Het klinkt misschien niet zo sexy, maar onze belangrijkste les is toch wel dit: gewoon volhouden en positief blijven”, aldus initiatiefnemer Hein van den Hurk. Die aanpak bleek te werken. Op de valreep ging de gemeente Tilburg akkoord en kreeg het initiatief subsidie om het perceel in te richten.

Bewezen in de praktijk

De tuin startte in 2014 in de Piushaven als pilotproject van Stichting Het Werkt. Het concept van stadslandbouw waarin mensen van heel verschillende komaf elkaar inspireren, zich in een natuurlijke omgeving ontwikkelen en samen waardevolle activiteiten ondernemen, heeft zich inmiddels in de praktijk getoetst én bewezen. GroeiTuin013 biedt een lerende praktijkomgeving waar volop ruimte is voor organische ontwikkeling van innovatieve, sociale en economische activiteiten.

De ‘groene huiskamer van Tilburg’ is nu hard op weg een plek te zijn waar werken, tuinbeleving en ontmoeten samenvloeien. Een entree tot natuur- en recreatiegebied Stadsbos013 bovendien. Over drie jaar moet er centraal op de locatie een paviljoen met kleine horeca komen en een winkel met producten van het land.

Gebiedsontwikkeling

Vanuit KNHM foundation kreeg het initiatief hulp van vrijwillig adviseur Rolph Esselink, in het dagelijks leven ook adviseur voor een bureau gespecialiseerd in gebiedsontwikkeling. “Tijdens de verhuizing van de moestuin konden we naast wat hand- en spandiensten over de voorzieningen op de nieuwe plek, vooral helpen door het initiatief te koppelen aan onze juridisch partner Dirkzwager. Daardoor konden ze sparren met een notaris over verschillende rechtsvormen.

Uiteindelijk is het dus de bedoeling dat er een centraal gebouw komt met plaats voor educatie, bijeenkomsten, een streekproductenwinkel en ondersteunende horeca. Die ontwikkeling gaat echter gefaseerd en vanuit KNHM kunnen we Groeituin013 helpen waar ze ons nodig hebben.”

Landschapsarchitect Kruit|Kok maakte het ontwerp voor de inrichting van het perceel. Een mooie haag vol insecten en vogels omgeeft een ruime moestuin, brede bloemenstroken, een plek voor enkele boerderijdieren en de bijenkasten. Centraal op het perceel komt een prachtig multifunctioneel gebouw met buitenterras. In de tuin worden diverse zithoekjes ingericht.

De komende jaren is er een tijdelijke huisvesting voor de werkruimten, de vrijwilligersverblijven en het winkeltje. Hein: “We hebben nu een hele grote stap gezet door het feit dat we op onze nieuwe plek kunnen laten zien wat we waard zijn. Maar met een financiering voor drie jaar, hebben we daarna weer een uitdaging. Toch heb ik daar alle vertrouwen in. Ons concept sluit zó goed aan op een bestaande behoefte, dat ik ervan overtuigd ben dat het ons gaat lukken. Groeituin013 is een blijvertje.”

Wereld een beetje mooier

Rolph: “Ik ben echt onder de indruk van de passie en het enthousiasme van Hein en de vrijwilligers rondom dit project. Dat vind ik ook het leukste van mijn vrijwilligerswerk hierin: dat je met mensen in contact komt die vanuit hun hart iets willen realiseren en de wereld om hen heen een beetje mooier willen maken.