Katalys brengt vandaag de Werkplaat Kleinschalige Wooninitiatieven uit, samen met een Handreiking voor toewijzing van koopwoningen in collectieve bouw, voor en door gemeenschappen. Beide tools zijn bedoeld als stimulans voor lokale initiatieven om zelf te (ver)bouwen voor eigen buurt of dorp. Zoals seniorenappartementen in een leegstaand schoolgebouw of goedkope starterswoningen met gemeenschappelijke ruimtes op een braakliggend terrein. “Het proces duurt nu te lang.”
Lokale collectieve ontwikkeling van woonruimte is hard nodig in de huidige wooncrisis. Zodat mensen die thuis zijn in een dorp of buurt, maar op de markt niet aan de beurt komen, tóch daar kunnen blijven wonen. Collectief eigenaarschap van beschikbare woonruimte houdt gemeenschappen leefbaar, vindt Katalys. Door samen de Werkplaat Kleinschalige Wooninitiatieven in te vullen, krijgen bewoners die met elkaar van plan zijn om te bouwen (en de woningen te behouden) voor de gemeenschap, overzicht en grip.
Kleinschalige wooninitiatieven van lokale gemeenschappen
kunnen en moeten sneller.
Lokale collectieve ontwikkeling van woonruimte is hard nodig in de huidige wooncrisis. Zodat mensen die thuis zijn in een dorp of buurt, maar op de markt niet aan de beurt komen, tóch daar kunnen blijven wonen. Dat houdt gemeenschappen leefbaar, vindt Katalys. Door samen de Werkplaat Kleinschalige Wooninitiatieven in te vullen, krijgen bewoners die met elkaar van plan zijn om te bouwen voor de gemeenschap, overzicht en grip.
De 6 G’s
De Werkplaat volgt een beproefde methode: door de 6 G’s (Grond, Groep, Gemeenschap, Gemeente, Gebouw en Geld) systematisch langs te lopen en gerichte vragen in te vullen, wordt duidelijk wat haalbaar is en welke stappen nog moeten worden gezet. Ook voor collectieven die al concrete plannen of zelfs offertes hebben liggen, is de Werkplaat geschikt, omdat deze ook in beeld brengt waar zij verder nog rekening mee kunnen houden. Zoals de vraag hoe de woningen, eenmaal opgeleverd, beschikbaar blijven voor die mensen voor wie ze bedoeld waren.
Haalbaarheid wankelt door de tijd
Erik Arkesteijn, programma manager Katalys Maatschappelijke Financieringen: “Bewonersinitiatieven die zelf de regie pakken om het tekort aan passende woonruimte op te lossen, en zorgen dat woningen van de gemeenschap blíjven. Hoe mooi wil je het hebben? Alleen zijn ze té lang bezig tot hun plan gerealiseerd is. Gemiddeld 7 jaar is heel normaal, maar dat kan wel oplopen tot 10 jaar. In zo’n tijdsbestek worden materialen en financiering duurder of veranderen de regels, wat de haalbaarheid telkens onderuit haalt. Mensen krijgen in zo’n periode andere woonbehoeften, de trekkers verliezen soms de moed. Onze bedoeling is om bij aanvang al de grip op het proces te vergroten, waardoor de juiste keuzes op het juiste moment worden genomen en er sneller gerealiseerd kan worden.”
Kennis en ervaring
Katalys ontwikkelde de Werkplaat Kleinschalige Wooninitiatieven op basis van bestaande kennis aangevuld met de ervaringen van de lokale initiatieven die de organisatie de afgelopen 10 jaar financierde en adviseerde. De Handreiking voor toewijzing van de gerealiseerde koopwoningen is een coproductie met Dirkzwager legal & taks. Deze biedt juridische handvatten om woningen voor bijvoorbeeld starters of senioren, te behouden voor de doelgroep en niet te verliezen aan de hoogste bieder. De gemeenschap blijft samen eigenaar van de woningen.
Meer weten over bouwen en verhuren voor jullie eigen buurt?
We helpen jullie graag. Bij deze Werkplaat hoort ook een adviseur. Die krijg je gratis van Katalys. Het is een onafhankelijke vrijwilliger die met jullie samen de Werkplaat kan invullen en alles op een rij zetten. Vraag de Werkplaat en het gesprek aan in het invul-veld op onderstaand contactformulier.
Dit item is gepubliceerd op 12 april 2025.
