Speelgoed lenen, een praatje maken – en intussen sterke banden smeden. Zo gaat het in de Groningse wijk Selwerd: knuffels en gelach als tegenhanger van armoede en eenzaamheid. Een jonge studente kwam met het idee, de beroepskracht in de wijk gaf het ruimte, een ervaren adviseur van Katalys ondersteunde, de bewoners doen het zelf. De buurt heeft nu een plek voor jonge gezinnen waar spelen, kletsen en steun vinden bij elkaar een beetje meer vanzelf gaat.
Initiatiefnemer Floor Weusten, WIJ Groningen-coördinator Miriam van der Zijl en Katalys-adviseur Henk Kinds, delen hun verhaal over het oprichten van de Speelotheek, die in december 2024 werd geopend. Het is een verhaal van de kracht van samenwerking en doorzettingsvermogen.
Het idee ontstond toen Floor, student International Business aan de RUG, van haar zus die pedagogiek studeerde, hoorde over het fenomeen speelotheek: een plek om speelgoed te lenen. “Het bleek dat er in Groningen nauwelijks aanbod was, en zeker niet in een wijk als Selwerd, waar de behoefte juist groot is. Toen besloot ik: ik ga mijn studentenstad iets teruggeven.” Ze nam contact op met het wijkteam van WIJ Groningen en sprak met Miriam over haar idee. En nam een tussenjaar om haar plan ten uitvoer te brengen.
Selwerd heeft te maken met armoede en eenzaamheid, er zijn weinig plekken om andere ouders te ontmoeten en steun te vinden.
Enthousiast mailt Floor verschillende fondsen en de vrijwilligersbank: zo komt ze in contact met Katalys-adviseur Henk Kinds, die als vrijwilliger diverse buurtinitiatieven ondersteunt. Henk: “Wat mij direct opviel, was de gedrevenheid van Floor. Mijn rol was om haar te helpen met de praktische kant: hoe maak je een plan, hoe regel je financiën, en hoe zorg je dat bewoners betrokken raken?”
Iets bijzonders
Ook het Selwerd-team van WIJ Groningen zag het potentieel van Floors plan. Miriam, coördinator Positief Opgroeien en Kansrijke Start in Selwerd, vertelt: “Selwerd heeft te maken met armoede en eenzaamheid, voor ouders zijn er weinig plekken om andere ouders te ontmoeten en steun te vinden. De Speelotheek+ biedt meer dan alleen het uitlenen van speelgoed; het is ook een ontmoetingsplek en biedt opvoedkundig advies. Het hele wijkteam was unaniem: dit kan echt iets bijzonders zijn voor de wijk.”
Op de foto: Miriam van der Zijl, coördinator Kansrijke Start bij WIJ Groningen
Essentieel om de balans te vinden tussen professioneel handelen en het betrekken van bewoners.
Floor: “We wilden niet alleen speelgoed uitlenen, maar ook een toegankelijke plek creëren waar ouders met elkaar en met professionals in gesprek kunnen gaan. Annemieke Broer, de aangestelde professional, kan bijvoorbeeld vroegtijdige signalen oppakken en advies geven. Ook de vrijwilligers uit de buurt spelen een grote rol. Voor sommigen van hen is dit een stap richting meer sociale contacten of zelfs werk.”
Grotere plaatje
De samenwerking tussen Floor, Henk en Miriam bleek essentieel voor het succes. “Het is belangrijk om vanaf het begin bewoners te betrekken,” benadrukt Henk. “Dat begint met luisteren naar hun wensen en behoeften. Daarnaast moet je als adviseur of beroepskracht niet alles willen overnemen. Het moet echt een initiatief ván de buurt worden.”
Miriam: “Henk brengt een heel waardevol perspectief mee. Hij stelt kritische vragen en helpt ons om focus te houden. Waar ik vaak met de dagelijkse praktijk in de wijk bezig ben, kijkt Henk meer naar het grotere plaatje en hoe we het duurzaam kunnen maken. Zijn ervaring was essentieel om de balans te vinden tussen professioneel handelen en vooral het betrekken van bewoners.”
“Ik had nooit gedacht dat het betrekken van bewoners zo complex zou zijn,” geeft Floor toe. “Gelukkig konden Henk, Miriam en Annemieke daarin veel betekenen. Zij hadden het netwerk en wisten mensen te bereiken.”
Beleid voor blijdschap
De afstemming tussen de behoeften van bewoners en de officiële regels gaat niet vanzelf. Miriam: “Het kostte veel gesprekken en overtuigingskracht om de Speelotheek+ in het beleid verankerd te krijgen. Maar uiteindelijk hebben we laten zien dat het werkt en dat het meerwaarde heeft voor de wijk. En het past goed binnen Kansrijke Start en ons wijkgerichte aanbod.”
De Speelotheek+ start nu onder de vlag van WIJ Groningen en is er voor de ‘SPT-wijken’: Selwerd, Paddepoel en Tuinwijk. Miriam: “Flo’speelotheek+ draagt natuurlijk de naam van Floor.” Annemieke gaat dit jaar onderzoeken hoe de Speelotheek+ een zelfstandige vorm kan krijgen en welke rechtsvorm past. Waarschijnlijk een stichting, waarvoor ze bewoners zal betrekken die het bestuur willen vormen.
Floor: “Een jongetje en zijn vader kwamen vragen of ze een skelter mochten lenen. We waren nog niet open, maar op de openingsdag kwamen ze terug en liepen enthousiast met de skelter naar buiten. Dat liet me echt zien: we hebben iets neergezet waar mensen blij van worden.”
Een stevige basis
De net geopende Flo’speelotheek+ wordt bezet door vrijwilligers zoals Marijke, Sadhna, Umit, Rowena en Fadwa. Zo ontstaan contacten die de buurtbewoners verstevigen. Floor: “Toen ik er vorige week was, zei een van de vrijwilligers tegen mij dat ze toch een beetje eenzaam was de afgelopen tijd. Ze wist niet zo goed wat ze moest doen, omdat haar Nederlands voor haar gevoel niet optimaal was. En nu ze hier aan het werk is, krijgt ze zoveel complimenten over haar Nederlands dat ze helemaal opleeft.”
WIJ Groningen toonde durf door professionele inzet te financieren – de rol van Annemieke. Henk noemt het een mijlpaal: “Dat gaf de Speelotheek+ echt een stevige basis. Ik dacht toen: dit is niet zomaar een pilot, dit nemen ze heel serieus.” Miriam ziet nog een andere positieve uitkomst die ze in eerste instantie niet had verwacht: “Er is vanuit de gemeente en andere collega’s veel interesse om in andere wijken nu ook te kijken naar de mogelijkheid van een speelotheek+. Omdat het aansluit bij wat de gemeente Groningen graag wil voor inwoners én omdat ze nu kunnen zien dat het werkt.”
“Wees flexibel”
Wat kunnen anderen leren van dit initiatief? Floor heeft een duidelijke boodschap: “Durf te beginnen, ook al weet je nog niet precies hoe alles moet. Zoek de juiste mensen om je heen, zoals ‘een Henk’ en ‘een Miriam’. Samen kom je zoveel verder.”
Henk: “Denk groot, maar begin klein. Zorg dat je een duidelijk plan hebt, maar wees flexibel genoeg om dat aan te passen op basis van de behoeften van de wijk.”
Miriam vult aan: “Als bewoners, professionals en adviseurs elkaar vertrouwen en elkaars kwaliteiten benutten, kun je zoveel bereiken. En laat je als professional niet meteen tegenhouden door regels, maar kijk naar wat wél kan en echt nodig is. Dat kost tijd en geduld, maar het levert veel op.”
Laat je niet tegenhouden door regels,
maar kijk naar wat wél kan en nodig is.
Dat kost tijd en geduld, maar levert veel op.
De Speelotheek Plus in Selwerd laat zien hoe je met de juiste samenwerking, een goed idee tot werkelijkheid brengt met een blijvende impact op een wijk. Het initiatief toont hoe bevlogen initiatiefnemers, vrijwilligers en professionals samen een verschil kunnen maken – en een glimlach kunnen toveren op het gezicht van bewoners, groot en klein.
Versterking voor bewonersinitiatieven
“Henk stelt kritische vragen en helpt ons om focus te houden”. Ook interesse in zo’n deskundige, ervaren ‘kritische vriend’? De vrijwilligers van Katalys staan klaar met hun expertise en netwerk. Kijk naar het team in je eigen provincie of stel je vraag via een online formulier.
Op de foto: Katalys-adviseur Henk Kinds en initiatiefnemer Floor Weusten
Dit item is gepubliceerd op 28 maart 2025
Fotograaf: Siese Veenstra | De Beeldredaktie – Katalys
