“Ouder worden is een uitermate persoonlijk proces”
Als je je dagelijks bezighoudt met ouder worden, omdat het je vakgebied is of je werk, hoe kijk je dan zelf naar dit proces en de toekomst? Vier visies over hoe je goed ouder kunt worden in je eigen omgeving en wat er moet gebeuren om dat voor elkaar te krijgen.
“Ik had nooit zo’n goede relatie met mijn moeder, totdat ik me realiseerde dat ook zij iemand met een levensgeschiedenis is. Mijn moeder was ooit kind, een puber, een veertiger. Ik besloot nieuwsgieriger te worden naar haar leven en begon vragen te stellen. Toen gebeurde er iets onverwachts. We kregen stukje bij beetje meer begrip voor elkaar. Er ontstond zelfs een bijzondere band waardoor we tot haar dood nog prachtige jaren hebben gehad samen. Dat maakte mij enorm bewust van de waarde van oprecht contact. Over open durven zijn en weten wat er in elkaars leven heeft gespeeld. En dat wilde ik andere mensen ook laten ervaren. Maar hoe faciliteer je zoiets? Met UP! organiseren we talkshows en kleinschalige groepsgesprekken, aansluitend op de koffieochtend- of middag van ouderengroepen. We komen in dorpen, wijken, in buurthuizen of op de sportclub. Met een goed getrainde gespreksleider praten we over onderwerpen als spijt, familie of afscheid. We vieren nieuwsgierigheid en dat levert openhartigheid op. En ouderen zijn in die zin best wel schaamteloos, die hebben misschien niks meer te verliezen, dus die zijn – met een beetje aanmoediging – heel open. Zo hadden we het tijdens een ouderengroep over spijt. Ook al zaten er bijna vijftig mensen, het was het meest intieme groepsgesprek wat ik ooit heb gevoerd. Een vrouw vertelde over iets wat ze had gedaan en waar ze achteraf enorm spijt van had. Een man naast haar stoot haar aan en zegt in het Fries: ‘Nou buurvrouw, je weet dat ik echt een hekel aan je heb. Maar nu ik dit hoor, snap ik waarom je altijd zo raar doet.’ Als de bijeenkomst is afgelopen, kijk ik met de verzorgende van het huis door het raam en zegt ze: ‘Moet je nou kijken. Die twee hebben al vijftien jaar ruzie. En nu lopen ze samen naar huis.’De beeldvorming rondom ouder worden verschuift gelukkig iets. Jaren geleden was er nog niet veel aandacht voor die levensfase. Terwijl we er, hopelijk, allemaal mee te maken krijgen. Toch begin je je dat pas zo rond je vijftigste te realiseren. Het is gek, je realiseert het je pas als je er bent. Elke vijftiger zal het met me eens zijn: het is een rare gewaarwording. Zelf voel je je nog helemaal hip, hot en happening, maar voor jongeren ben je praktisch bejaard en hoor je in het vakje ouderen’. Ouder worden is een uitermate persoonlijk proces. We zijn allemaal individuen, met onze eigen levensloop en onze eigen perceptie van de werkelijkheid.
Het lastige is dat wie je bent meestal is gelinkt aan wat je doet. Terwijl juist dat op een gegeven moment minder van toepassing is. Ik denk dat de wereld van ouder worden een stuk interessanter én toegankelijker wordt, ook voor de jeugd, zodra het gaat over wie je bent. Daarom maken we nu een programma voor mensen in de leeftijd van 60 tot 65. Om alvast een beetje voor te sorteren op ‘later’. Hierin train je jezelf hoe het is als je geen werk meer hebt en geen beroep meer uitoefent. Want als je je meer thuis gaat voelen bij wie je bent en wat je wilt betekenen voor jezelf en anderen, dan wacht je nog een leven vol mooie verbindingen en inzichten.” Fotografie: Marije Kuiper
Alet Klarenbeek is van oorsprong theaterproducent en communicatiestrateeg. Ze is al jaren actief in de wereld van maatschappelijke vraagstukken, beeldvorming en communicatie. In 2017 start ze met UP!, een beweging rondom ouder worden.
KNHMfoundation · Alet Klarenbeek: ‘Ouder worden is een uitermate persoonlijk proces’
Luister naar het gesprek tussen KNHM foundation en Alet Klarenbeek in deze podcast.Deze reeks interviews verscheen in Werkplaats 29.