Vrijwilligers en mensen met een zorgvraag wonen meestal in gescheiden werelden, maar Butterfly Effect brengt mensen mét en zonder zorgvraag op een natuurlijke manier met elkaar in verbinding. Het recept: Tiny Houses voor vrijwilligers op het terrein van een zorginstelling.
Tiny Houses, woningen met een oppervlakte van maximaal 50 vierkante meter, staan volop in de belangstelling. Maar de Tiny Houses op het terrein van zorginstelling de Binckhorst in Rosmalen zijn wel heel speciaal. De drie miniwoningen worden bewoond door vrijwilligers die zich inzetten voor cliënten van de Binckhorst: bewoners met een verstandelijke beperking. De bouw van de drie woningen vormde in 2018 het startsein voor Butterfly Effect, een woonconcept dat uniek is in Nederland. Butterfly Effect ontwikkelt ‘zorgzame gemeenschappen’ door mensen met en zonder zorgvraag met elkaar te verbinden en samen te laten wonen op het terrein van zorginstellingen.
Sociale verschraling
“Met behulp van de huisjes verbinden we vrijwilligers die iets voor anderen willen betekenen met mensen met een zorgbehoefte,” vertelt Stijn van Kreij, initiatiefnemer van Butterfly Effect. “Dat levert op meerdere fronten sociale winst op. De vrijwilligers vinden een woonplek tegen een sociaal huurtarief in een groene omgeving en voorzien met hun vrijwilligerswerk in een vorm van sociaal contact, waarvoor professionele zorgverleners vaak geen tijd meer hebben. En voor bewoners met een zorgvraag vormen de vrijwilligers juist een belangrijke schakel met de buitenwereld.” Het idee om vrijwilligers op zorglocaties te huisvesten, ontstond toen Stijn bij zorginstelling Cello werkte, en merkte dat cliënten in toenemende mate door professionals worden omringd. “In de zorg is langzamerhand het idee ontstaan dat mensen die zorg nodig hebben op alle levensterreinen door professionals ondersteund moeten worden. Dat is op den duur niet alleen onbetaalbaar, maar zorgt ook voor sociale verschraling: mensen met een zorgbehoefte worden als het ware van de normale maatschappij uitgesloten. Met Butterfly Effect proberen we die verbinding weer te herstellen.”
Kolossale gevolgen
Inmiddels werkt Butterfly Effect op verschillende plaatsen in Nederland aan de realisatie van Tiny Houses. De sociale onderneming biedt daarbij een kant en klaar concept, waarin zij alle stappen voor haar rekening neemt: van de financiering en realisatie van de Tiny Houses tot het werven, selecteren en coachen van vrijwilligers. Het animo voor deelname aan het project is enorm, zowel bij zorginstellingen als vrijwilligers. Stijn: “Een paar jaar geleden heb ik bij Cello als proof of concept drie woningen mogen realiseren. Terwijl ik daarmee bezig was kreeg ik al van alle kanten vragen van mensen die geïnteresseerd waren. Niet alleen om op deze manier te wonen, maar vooral ook om iets te betekenen voor anderen. Er is een enorme behoefte om onderdeel te zijn van een gemeenschap, maar wel je eigen privacy te hebben in een klein huisje.”
Door de betrokkenheid van Katalys is ook Anton Jurgensfonds aangehaakt. Samen leveren de twee organisaties een achtergestelde lening waardoor andere (grotere) geldverstrekkers het bulk van het benodigde kapitaal kunnen verstrekken. Daarnaast heeft Katalys Maatschappelijke financieringen (red. toen KNHM Participaties) met hulp van adviseurs van Arcadis en juristen van Dirkzwager ondersteund in het verfijnen van de businesscase. De naam van het project is afkomstig uit de chaostheorie en staat voor een minimale ingreep met kolossale gevolgen. Stijn: “Een vlinderslag aan de ene kant van de wereld kan leiden tot een orkaan aan de andere kant van de wereld. We hebben dat positief vertaald: een kleine ontmoeting tussen mensen met dezelfde interesses kan enorm veel waarde hebben en op den duur leiden tot een grote verandering in de zorg.”