Barbara van der Bijl heeft een hart voor vluchtelingen en gaat in 2015 met haar schoonzusje naar Lesbos om te helpen bij de vluchtelingenstroom uit Syrië. Het is een emotionele en indrukwekkende ervaring. Eenmaal thuis, blijft het bij haar knagen: kan ik ook niet iets doen voor de statushouders in mijn eigen dorp?
In 2018 voegt ze daad bij woord en tovert ze samen met een vriendin een garage om tot een theehuis, waar ze eens in de twee weken vluchtelingen ontvangen. Ze richt ook samen met haar man de Stichting Hartelijk op. “We bieden een luisterend oor, oefenen met Nederlands of helpen bij andere dingen waar mensen tegenaan lopen”, legt Barbara uit.
Tijdens een gezellige winkelmiddag in Hardinxveld-Giessendam loopt ze met haar vriendin binnen bij het deelcafé De Buurman. “Toen dacht ik: dit is nou precies wat wij ook willen doen met het theehuis! Alleen biedt dit een veel bredere aanpak. We hebben lang zitten praten met de oprichter van het deelcafé en hij gaf alle ruimte om zijn concept ook in Kapelle op te zetten. En zo is De Buurvrouw ontstaan.”
Barbara gaat aan de slag om het plan en de financiering rond te krijgen voor het initiatief. Barbara: “We hadden eigenlijk nog lang niet alles rond, maar op een gegeven moment zijn we maar gewoon begonnen. Want anders krijg je mensen toch niet mee: die willen eerst wat zien en dan geven ze pas hun vertrouwen. Dus we hebben een pand gehuurd en zijn aan de slag gegaan met onze missie: een goede buur zijn voor de ander.”
Uitgestelde koffie
De Buurvrouw is een succes in Kapelle. Met het grotere pand breidt Barbara ook de doelgroep uit: niet alleen vluchtelingen, maar ook minder bedeelden en eenzame mensen zijn van harte welkom. De Buurvrouw is een ontmoetingsplek waar je niet alleen terechtkunt voor een kopje koffie, maar waar je ook wat kunt uitdelen of eigen initiatieven kunt ontplooien. Alle winst gaat direct naar goede doelen. Door een euro extra te betalen voor de koffie, geef je een uitgestelde koffie aan iemand die het niet kan betalen.
Vanuit KNHM krijgt het initiatief advies over hoe ze de ‘meet & eat’ een boost kunnen geven. En niet alleen de doelgroep van De Buurvrouw weet de lekkere kopjes koffie en taarten te vinden, ook de high teas vinden gretig aftrek. “Dat ging op een gegeven moment een beetje wringen”, vertelt Barbara.
De betalende klanten zorgen ervoor dat ze huur kunnen opbrengen van het pand. “Daardoor was er steeds minder aandacht voor onze doelgroep, omdat ik vooral druk bezig was met de high teas van vriendinnengroepjes uit het dorp. En dat is natuurlijk nooit de opzet geweest van het deelcafé.”
Oude muziekwinkel
Barbara denkt na over een oplossing. Wat als ze zelf een pand kan kopen en dat combineert als woonhuis en ontmoetingsplek? Dan betaal je geen hoge huur en zit je ook niet aan een huurcontract vast. Een bevriend echtpaar heeft wel oren naar het plan en wil ook een maatschappelijke ruimte aan huis. Zij hebben hun oog laten vallen op een oude muziekwinkel. De twee gezinnen kopen het pand, verbouwen de bovenverdieping tot twee appartementen en maken van de benedenverdieping een maatschappelijke ruimte waar ook De Buurvrouw weer een plek krijgt.
De verbouwing van de benedenverdieping waar ook deelcafé De Buurvrouw haar plek weer gaat vinden, is al in volle gang.
“Ja, dat klinkt dus wel iets eenvoudiger dan dat het was”, lacht Barbara. “Zo’n traject is niet voor iedereen weggelegd. We moesten van een pand waar een detailhandel bestemming op zat omzetten naar een woonbestemming voor twee aparte woningen. Dat proces alleen al heeft een jaar geduurd.”
Juridische structuur
En er zijn andere hobbels, waarvoor ze weer de hulp van KNHM inroepen. KNHM-adviseur Jaap van Wijck: “Om in aanmerking te komen voor subsidieregelingen moeten ze de juridische structuur aanpassen. Ze zijn nu zowel eigenaar van het pand, als huurder vanuit de Stichting Hartelijk waar ze ook in het bestuur zitten. Dat zijn nogal veel belangen die door elkaar heenlopen. Toch hebben ze besloten om de situatie nu te laten zoals het is, omdat ze graag alles in eigen beheer willen houden.”
Barbara: “Dat klopt. We hadden er geen goed gevoel bij om uit de stichting te moeten stappen: dit is toch óns project. Dan maar geen subsidies, dan doen we er gewoon wat langer over en roeien we voor nu met de riemen die we hebben. Het fijne is dat Jaap dit ook prima begreep en vervolgens met tips kwam hoe we onze werkwijze dan het beste kunnen aanpakken.”
Kern met Pit project
Als Kern met Pit project gaan ze dit jaar eerst aan de slag met de keuken en de inrichting van de benedenverdieping. “Ook nu kunnen we gebruikmaken van de kennis van de adviseurs van Kern met Pit en KNHM. Ik zag ook dat we een paar interessante workshops kunnen volgen. En natuurlijk is het fijn dat je duizend euro in het vooruitzicht hebt, daarmee kunnen we een mooie start maken voor de inrichting van het deelcafé.” De Kapellenaren moeten dus nog even geduld hebben, maar kunnen binnenkort weer op de koffie en een praatje doen bij De Buurvrouw.