Branka Vos-Wallenburg stopt na twaalf jaar als vrijwillige KNHM foundation-adviseur voor het team Zuid-Holland. Ze begon ooit als vrijwilliger omdat ze met haar levens- en werkervaring graag andere mensen wil helpen. En ze koos voor KNHM foundation omdat het daar gaat om burgerprojecten. Naast het feit dat we haar inzet enorm gaan missen, maken we graag van deze gelegenheid gebruik om haar te vragen naar de meest waardevolle lessen en tips die zij in al die jaren heeft ontdekt.
Wat heeft het vrijwilligerswerk bij KNHM foundation jou gebracht?
“Enorm veel positieve energie! Al die verschillende projecten en mensen, daar heb ik heel veel van geleerd. Eerst leek het voor de hand te liggen dat ik ‘groen-blauwe’ (natuur en water) projecten zou doen, vanwege mijn achtergrond als landbouwingenieur. Maar eigenlijk geniet ik vooral van de projecten die daar helemaal niets mee te maken hadden.”
Hoe ben je bij KNHM terechtgekomen?
“In die tijd werd je nog gevraagd en voorgedragen. De voorzitter is toen langsgekomen. Ik had nog nooit gehoord van KNHM, maar tijdens het gesprek vond ik het al wel heel goed georganiseerd allemaal. En ik vind het fijn om actief te zijn. Toen ik begon had KNHM nog veel meer een fondsfunctie: ze gaven vooral geld aan de projecten. Pas later is de nadruk veel meer op het adviseren gelegd.”“Het is voor deelnemende projecten fantastisch dat ze nu allerlei trainingen kunnen volgen en ook de adviseurs hebben baat bij trainingen. Toch moet je niet denken dat je met één training over financiering van vastgoed ook adviseur bent op dat terrein. Het is vooral handig dat er allerlei kennis beschikbaar is in de club. Juist daarom zijn de brainstorms in de regio-teams zo waardevol.”
“Je moet je als adviseur en vooral als vrijwilliger niet teveel gebonden voelen aan procedures en bureaucratie. Er zijn natuurlijk mensen die hechten aan zo’n structuur, maar het kan ook beklemmend werken. Bovendien is het juist leuk om je tijd te besteden aan de projecten, niet zo zeer aan de administratie er omheen.”
Hoe vaak heb je als adviseur contact met projecten?
“Dat verschilt per project. Maar in de regel heb ik regelmatig contact. Soms is dat wekelijks een telefoontje of even appen. Soms is mijn hulp meer ad hoc. Zo was er laatst een initiatiefnemer die mij belde dat ze over een uur bij de gemeente moest zijn om over haar project te praten. Ze keek er enorm tegenop, had er ook geen ervaring mee. Toen ben ik meteen in de auto gestapt en met haar meegegaan. De volgende bezoeken aan de gemeente kon ze vervolgens zelf afhandelen.”
Wat vond je leuke projecten om niet te vergeten?
“Een van de eerste projecten waar ik bij betrokken was, is Tuin aan de Maas. Het ging om een stukje grond aan de Maas-oever midden in Rotterdam, braakliggend terrein. Er was al een ontwikkelaar die er wat wilde doen, maar nog geen geld had om te bouwen. De buurt had plannen om er dan tijdelijk een tuin, moestuin en speelplein te maken. De buurt zat goed in de slappe was, dus er was veel mogelijk. Maar er was ook een vergunning en inventarisatie met bewoners nodig en daarvoor konden ze echt advies gebruiken. De gemeente wilde dat alles tijdelijk was en wilde dat de bomen in potten werden geplant en niet in de grond. Ik heb vervolgens de inzet van een ontwerpbureau (Krachtgroen) geregeld en vanuit het hoofdbureau in Arnhem hielp een stagiaire mee. In eerste instantie leek er weerstand in de buurt over deze keuze, maar dat bleek later maar om één persoon te gaan. Uiteindelijk bleek het een gouden greep en heeft Krachtgroen samen met de buurt een leuk terrein ontworpen.” KNHM vrijwilligers (waaronder Branka) vertellen in dit korte filmpje over het hoe en waarom van hun inzet.“Ook een bijzondere ervaring was het project groeituinen in Dordrecht, ook een braakliggend terrein waar tijdelijk, een paar jaar, een buurt moestuin werd ingericht. Hier was de uitdaging vooral om vrijwilligers uit de buurt te betrekken. Hadden we eindelijk vrijwilligers geïnteresseerd, was de grond nog niet beschikbaar. Toen ontstond het idee om met die groep verderop in een stadskas alvast zaaigoed te planten. Dat was een groot succes, iedereen kon kennismaken, directe buren spraken elkaar soms voor het eerst.”
“Op een open terrein middenin de Afrikaanderwijk in Rotterdam ligt de kruidentuin ‘Rotterdamse munt’. Scholen uit de buurt komen langs om kinderen kennis en ervaring op te laten doen ‘in het groen’. Buurtbewoners kunnen kruiden komen plukken/knippen. Ook zijn er diverse producten te koop, van eigen grond. We ondersteunden ze in de afgelopen jaren over het verbreden van het project, verhuizen naar een nieuwe locatie en over een vooronderzoek over de bouw van een nieuw paviljoen. Dat was erg leuk om te doen.”
Wat ga je het meeste missen?
“De projecten natuurlijk, maar ook de teamleden. De projecten volg ik nog steeds op Facebook. Het is leuk om te zien wat ze doen. En als ik een tijdje geen nieuw bericht zie, dan bel ik ze en vraag wat er aan de hand is. Ik zat altijd dicht op de projecten. Dat maakte het soms wel lastig om enerzijds zakelijk te blijven en toch ook de kritische vriend te zijn.”
Online informatiebijeenkomst
Tijdens een informatiebijeenkomst vertellen we je meer over KNHM en wat het vrijwillige adviseurschap precies inhoudt. Natuurlijk is er alle gelegenheid om al je vragen te stellen. Kijk hier voor meer informatie, data en aanmelden.
Belangrijke lessen en tips van Branka
Vergeet niet te melden dat er altijd een samenwerkingsovereenkomst moet worden opgesteld.
“Dit is een wijze les uit een van mijn eerste projecten, die ik toen nog vaak alleen deed. Ik adviseerde een initiatief dat ook behoefte had aan financiële steun. Er was al veel tijd gaan zitten in de intake en voorbereidende gesprekken en het leek allemaal goed te gaan. Tot er vanuit het hoofdkantoor een overeenkomst werd gestuurd. Dat was voor het project een grote verrassing en het is daardoor ook niet meer goed gekomen. Ondanks allerlei aanpassingen in de overeenkomst, is het uiteindelijk niet ondertekend. Een enorme kater natuurlijk.”
Maak gebruik van elkaars ervaring.
“Vooral in het begin van een project is het goed om de verschillende opties voor de aanpak te verkennen. Ga dus brainstormen met elkaar. Vaak worden dan de initiatiefnemers van het project uitgenodigd en ook alle KNHM regio teamleden doen mee. Voor de initiatiefnemers is dit ook een rijke ervaring.”
Spreek een einddatum af.
“Dat hoeft niet absoluut te zijn, je kunt immers altijd weer doorgaan. Maar het is goed om echt even te evalueren en stil te staan bij de vraag of het project en/of het KNHM-team ermee door willen gaan. Je kijkt dan bijvoorbeeld of er nog wel vooruitgang is en of de KNHM nog wat kan toevoegen.”
Kijk of een verdienmodel mogelijk is.
“Het is belangrijk dat projecten goed kijken of er een verdienmodel is. Je moet ernaar toe werken dat je onafhankelijk kunt draaien. Je kunt er immers niet op rekenen dat er steeds subsidies beschikbaar blijven.”
Kruidentuin Rotterdamse MuntGebruik de kennis binnen het team goed.
“Ik heb zelf niks met vastgoed en kan zeker niet inschatten of een pand niet veel te duur is. Dan bel ik gewoon een teamlid dat hier wel verstand van heeft. Misschien moet er in onze regio ook weer actief gezocht worden naar een teamlid met verstand van leningen of hypotheken. Ik heb in al die jaren vaak advies gevraagd bij teamleden.”
Focus je op de projecten, niet op de rompslomp.
“In teamvergaderingen kun je alle projecten even doornemen. Dat is handig omdat je ervan leert, maar het is ook leuk om te horen waar iedereen mee bezig is. Je moet niet te veel vergadertijd besteden aan rompslomp. Het gaat immers om de projecten.”
