Zonnepanelen op ‘andermans’ dak: “Het heeft het buurtgevoel echt versterkt”
Waarom zijn die grote platte daken in onze wijk eigenlijk leeg, vroeg een buurtbewoner zich vaak af als hij op straat liep. Die verwondering plantte het zaadje voor een relatief nieuw fenomeen: collectieve zonnepanelen, maar dan op ‘andermans’ dak. Buurtinitiatief De Groene Regentes in het Haagse Regentesse- en Valkenboskwartier heeft ze inmiddels op twee daken gerealiseerd.
De Groene Regentes werd zeven jaar geleden opgericht om het Regentesseen Valkenboskwartier te verduurzamen, onder meer met zonnepanelen. Wim Schutten is een van de deelnemers. Toen we begonnen, vertelt hij, lagen er uitsluitend zonnepanelen op daken van particuliere woningen. Na een campagne om die collectief in te kopen ontstond het initiatief om zonnepanelen te realiseren op grote daken van (bedrijfs)panden in de wijk. “Voor mensen die geen zonnepaneel op hun eigen dak kunnen of willen hebben.”
Dak weggeven
Het vinden van een geschikt dak en er panelen op plaatsen duurde zo’n drie jaar, vertelt Charlotte van Slagmaat, eveneens betrokken vanaf het eerste uur. “Ons oog viel op de sporthal aan de Gaslaan, eigendom van de afdeling Vastgoed van de gemeente. Het heeft vrij lang geduurd voordat we ze konden overhalen. Ze vonden het lastig om het dak voor 15-25 jaar ‘weg te geven’. Uiteindelijk hebben we de helft gekregen.” Tegelijkertijd werden er buurtbewoners gezocht die wilden investeren. Dat leidde tot een startkapitaal van zo’n 80.000 euro en de oprichting van Coöperatie Zon der Gaslaan. Wim: “Sommige bewoners wilden al heel lang zonnepanelen, maar vonden het zo’n gedoe.” In totaal konden 72 coöperatieleden zich in 2015 de trotse eigenaar noemen van 240 zonnepanelen op de sporthal. Drie jaar later werden 320 panelen geplaatst op het dak van theater De Nieuwe Regentes. De coöperatie (met 71 leden) die daarvan eigenaar is, heeft een iets andere opzet, vertelt lid Tjeerd van der Laan. Deze coöperatie, Haags Opgewekt, kan meerdere projecten uitvoeren. Nu hoef je niet meer telkens voor een volgend dak een nieuwe coöperatie op te zetten.”
Prettig leefklimaat
Het totstandkomingsproces heeft veel meer opgeleverd dan gezamenlijke zonnepanelen. Tjeerd: “Ik heb allemaal nieuwe mensen leren kennen. Het heeft het buurtgevoel echt versterkt.” Charlotte: “Wat ik vooral leuk vind, is dat we zo’n gemêleerde groep hebben. Allemaal verschillende types. Dat is soms wel eens lastig, maar daardoor heb je veel soorten kennis en kunde aan tafel.” Wim valt haar bij: “Elkaar aanvullen is belangrijk. En: lange adem. Er zijn altijd tegenvallers. Je moet niet snel gefrustreerd raken.” Gevraagd hoe zijn droomwijk eruitziet, antwoordt Wim: “Dat er heel veel mensen zelf energie opwekken en betrokken zijn bij de wijk. Dat de daken groen zijn en de straten leeg. Dat lijkt me geweldig.” Tjeerd: “Het mooiste zou zijn dat iedereen er warmpjes bij zit, maar dat het uiterlijk van de wijk blijft zoals het is.” Charlotte vindt het belangrijk “dat het betaalbaar blijft, en dat mensen niet alleen zeggenschap, maar ook eigenaarschap over de wijk en de energievoorziening hebben. Dat we met elkaar verbonden zijn in een leefbaar, gezond en prettig leefklimaat.”
De Groene Regentes
• Vanaf het begin produceerden de zonnepanelen op de sporthal aan de Gaslaan meer dan de verwachte 55.000 kilowattuur per jaar.
• De zonnepanelen op theater De Nieuwe Regentes produceerden afgelopen jaar ruim 82.000 kilowattuur.
• De Groene Regentes heeft een project voor 800 gezamenlijke zonnepanelen in voorbereiding.
• De Groene Regentes zet zich ook in voor vergroening van de wijk, betere isolatie, collectieve inkoop van zonnepanelen en warmtepompen, windenergie en elektrische deelauto’s.
