Jan Bolwijn is secretaris van het dorpshuis Klokhoes in het Groningse Zandeweer. Samen met het bestuur en de dorpsgenoten zet hij zich al jaren met hart en ziel in voor de vernieuwing van het dorpshuis. Nu dat is gelukt, richtte Jan zich op het buitenterrein, want daar was ook nog een hoop werk te verrichten. Hij schakelt daarvoor de hulp in van KNHM en Arcadis.
“Wij zitten in Noord-Groningen in het aardbevingsgebied, Zandeweer ligt min of meer in het epicentrum daarvan. Bijna acht jaar geleden kregen we een adviesrapport van de NAM dat het dorpshuis versterkt moest worden. Dat zou wel veel geld gaan kosten, dus tegelijkertijd zeiden ze: denk er goed over na of je wel zoveel wilt investeren in een oud gebouw. Waarschijnlijk is slopen en nieuwbouw een beter alternatief. Dat had natuurlijk heel veel impact.”
“We hebben toen bij de dorpsgenoten gepolst of er draagvlak was voor het laatste. Dat was het geval, bijna iedereen zei: dit is een kans, die moeten we dan ook met beide handen pakken. Doordat de NAM hierbij aan boord was om de versterking van het nieuwe gebouw te financieren, gaf mij dat ook meer mogelijkheden tot fondsenwerving om geld bij elkaar te krijgen voor de verduurzaming van de nieuwbouw. De NAM betaalt namelijk alleen de versteviging van het pand, alles wat je meer aan wensen wilt toevoegen, moet je zelf financieren.”
Vloerpeil nieuwe dorpshuis
“Het resultaat is een prachtig nieuw dorpshuis. Dit nieuwe dorpshuis ligt qua vloerpeil wel iets hoger dan het oude dorpshuis. En aan de voorzijde van het pand bevindt zich nu een terras met rondom traptreden. Het oude dorpshuis sloot aan op het niveau van de onderste traptrede. Het nieuwe dorpshuis sluit aan op de hoogste traptrede. Het was dus wel belangrijk dat de vloer aansloot op dit niveau. Anders zou er een gek hoogteverschil ontstaan. Sowieso moest er ook aan de buitenruimte nodig iets gedaan worden, dat was al ruim 25 jaar niet gebeurd.”
Allemaal steen, niet gezellig
“Ik heb zelf ruim tien jaar bij Arcadis gewerkt, dus ik had een kort lijntje naar KNHM en Arcadis. Aan landschapsarchitect Leonoor van der Linden, een oud-collega, heb ik vervolgens gevraagd of zij nog eens wilde samenwerken met mij. Vanuit de inmiddels ontwikkelde dorpsvisie, kwam de wens om het voorplein ook meer een terrasfunctie te geven. Het is allemaal steen, het is allemaal hard: je hebt meer het gevoel dat je op een parkeerplaats zit. Niet heel gezellig.”
Wensenprogramma
“Daar hebben we samen met het dorp over nagedacht en een wensenprogramma gemaakt. Dat hebben we aan Leonoor gegeven, met de vraag: maak daar eens een nieuw voorplein van en denk ook na over de achterkant. Dat is nu namelijk echt een parkeerterrein, maar het ligt op het zuiden dus het is ook fijn om daar te kunnen zitten. Dus het zou handig zijn om, als er weinig parkeerbehoefte is, er dan gebruik van te kunnen maken als een extra terras.”
Financiering
“Die plannen hebben we samen uitgewerkt. Het voordeel is natuurlijk ook dat ik bekend ben met het ontwerpen en inrichten van dergelijk gebied, dus ik kan ook kostenramingen bepalen. Uiteindelijk kwamen we op een ontwerp dat ongeveer 160.000 euro zou gaan kosten. En ik ben vervolgens gaan kijken: hoe krijgen we dit gefinancierd?”
“Het buitenterrein van het dorpshuis is qua grondeigendom voor ongeveer 50% van onszelf, de rest is van de gemeente. Het gaf mij de gelegenheid om met de gemeente om tafel te gaan want ik wist dat zij geld hadden gekregen vanuit de rijksoverheid om bij locaties die getroffen zijn door de aardbevingen, ook de buitenruimte aan te pakken.”
Omarmd door de gemeente
“De gemeente Het Hogeland heeft dit dan ook omarmd en een bijdrage geleverd. Dit betekende dat ik de helft van de het benodigde budget van de gemeente kreeg, en voor de andere helft subsidies heb gezocht. De inzet van Leonoor hebben we grotendeels via de KNHM kunnen financieren. Inmiddels zijn we begonnen met de uitvoering.”
“De aannemer hebben we samen met de gemeente in een bouwteamverband de opdracht meegegeven voor de realisatie van de nieuwe buitenruimte. De aannemer is gestart met de achterkant. Het wordt gefaseerd aangepakt, zodat we niet de hele tijd in een zandbak zitten. Het doel is uiteindelijk dat het een stuk intiemer en behaaglijker wordt, met gezellige en groene plekken. We gaan ook meteen met duurzaamheid aan de slag, zoals laadpalen voor auto’s en fietsen. Meer beplanting doen we samen met de basisschool, die ons helpen met de ‘groei en bloei’ op het terrein, door middel van het planten van bloembollen.”
Koppelkans
“Ik zou andere dorpshuizen en initiatieven aanraden om na te vragen bij de gemeente wat er mogelijk is aan financiering. Vaak is er veel meer mogelijk dan dat je misschien denkt. We hebben hier natuurlijk een soort ‘koppelkans’ gehad omdat we in het aardbevingsgebied zitten, maar ik denk dat het altijd zin heeft om te checken wat er mogelijk is. En schakel een partij als KNHM in, die kan helpen met vragen als: hoe vind je een geschikte aannemer, hoe maak je een ontwerp voor een buitenruimte en hoe financier je dat? KNHM heeft een groot bureau als Arcadis achter zich, die via haar MVO-programma mensen kan inzetten. Enorm handig als je behoefte hebt aan een landschapsarchitect of een bouwkundige!”
“De plannen hebben we destijds gepresenteerd aan het dorp, met een inloopmiddag. Het lastige is alleen dat het technische tekeningen zijn, we hebben nog wel een soort 3D vogelvlucht impressie gemaakt maar toch… ik ben heel benieuwd naar hun reacties als het straks echt klaar is, want dan kun je het natuurlijk goed zien. Ik verwacht eerlijk gezegd een hoop blije gezichten. Dan pas gaat het léven.”
