Tijdens de verduurzamingsscan brengen Arcadis-adviseurs samen met bewonersinitiatieven in kaart wat de mogelijkheden zijn om hun pand te verduurzamen. Duurzaamheidsadviseur Larissa Huigen streek voor de scan neer bij de Broedmachine in Beverwijk. ‘Er valt hier op het gebied van duurzaamheid nog heel veel te winnen.’
‘Wat een inspirerende plek!’ Larissa Huigen, Specialist Duurzaamheid bij Arcadis, is zichtbaar onder de indruk van het bewonersinitiatief waar ze deze ochtend op werkbezoek is, de Broedmachine in Beverwijk. Het pand, zes jaar geleden verbouwd tot broed- en maakplaats voor creatieve ondernemers, oogt van buiten als een van de vele bedrijven op het industrieterrein van Beverwijk. Achter de voordeur gaat echter een bonte verzameling ateliers, werkplaatsen, geluidstudio’s en flexwerkplekken schuil. ‘Een paradijsje, maar soms ook een nachtmerrie,’ verzucht Annabel Aardenburg, voorzitter van de huurdersvereniging.Larissa Huigen (links) en Annabel Aardenburg (rechts)Die nachtmerrie zit ‘m vooral in het gebouw, dat de gebruikers als vereniging van een particuliere eigenaar huren. De Broedmachine werd in de jaren ’80 gebouwd als meubelwinkel, zonder veel rekening te houden met zaken als energieverbruik, isolatie, klimaatadaptie of de noodzaak om grondstoffen te hergebruiken. Ook na de metamorfose tot creatieve maakplaats blijft de Broedmachine een gebouw dat ‘piept, kraakt en tocht’. De huurders hoefden dan ook niet lang na te denken toen ze het aanbod kregen om mee te doen aan de verduurzamingsscan.
‘Deze scan komt voor ons als geroepen,’ verzucht Aardenburg. ‘Met de hoge energieprijzen is ons huidige energieverbruik absoluut niet meer vol te houden. Bovendien leeft onder de huurders al langer de wens om het gebouw verder te verduurzamen. Tot dusver strandden we alleen steeds bij de vraag: hoe pakken we het aan? Hopelijk kunnen Arcadis en KNHM ons daar nu verder mee helpen.’
Circulariteit
Even later maken Huigen en Aardenburg een verkennend rondje door het pand. Tijdens dit rondje blijkt al gauw dat de gebruikers hun pand met veel oog voor circulariteit hebben opgebouwd. De ateliers zijn verbouwd met restmateriaal van Blok Plaatmateriaal (een plaatselijke handel in bouwmaterialen), de ramen zijn afkomstig uit een renovatieproject van woningbouwvereniging Eigen Haard, en het vroegere systeemplafond is gebruikt als isolatiemateriaal voor de geluidsstudio.
Het gesprek maakt echter ook duidelijk dat het pand een aantal forse gebreken vertoont. De cv-ketel is aan vervanging toe, het dak is niet geïsoleerd en de gevel is op sommige plekken ‘zo lek als een mandje’. Annabel Aardenburg: ‘Als het buiten waait, voel je de luchtstroom binnen. Daar verliezen we natuurlijk veel energie mee, maar omdat we zelf niet de eigenaar van het pand zijn, was het tot dusver lastig om daar iets aan te doen.’ Ondanks de slechte staat van het pand hebben de initiatiefnemers de nodige ambities op het gebied van duurzaamheid: van het vergroenen van de buitenruimte tot de opvang van overtollig regenwater. Annabel Aardenburg: ‘Verder zouden we graag op het dak zonnepanelen willen installeren. Het liefst tweedehands, want dat past bij onze filosofie over hergebruik. Maar volgens de technische experts die we tot dusver hebben gesproken, is onze huidige dakconstructie daar niet op berekend. Hopelijk kunnen we dat met een of meer extra draagbalken oplossen.’
Larissa Huigen ‘Dat zou natuurlijk mooi zijn. Het is helaas wel zo dat tweedehands zonnepanelen buiten de bestaande subsidieregelingen vallen. Bovendien is een gebruikt zonnepaneel net zo sterk als het zwakste celletje. Daar moet je bij de aanschaf heel kritisch naar kijken.’
Winst behalen
Tweeëneenhalf uur later heeft Huigen de eerste balans opgemaakt van haar bezoek aan de Broedmachine. Ze constateert dat er helaas geen quick wins zijn: betrekkelijk eenvoudige ingrepen waarmee de huurders kunnen besparen op hun energieverbruik of de duurzaamheid van hun pand kunnen vergroten. In plaats daarvan adviseert ze de initiatiefnemers om te kiezen voor een aantal grote ingrepen: een nieuwe cv-ketel, het vernieuwen van (delen van) de gevel, het aanbrengen van gevel- en dakisolatie en een betere ventilatie. Huigen: ‘Dat zijn behoorlijk grote ingrepen, waarvoor de huurders natuurlijk financiering zullen moeten vinden, maar waarmee je op termijn ook flinke besparingen realiseert en de levensduur van het pand aanzienlijk vergroot. Als het gaat om duurzaamheid valt hier echt nog veel winst te behalen.’