Bijna de helft van de Nederlanders van 15 jaar en ouder doet vrijwilligerswerk: ze zijn onmisbare schakels in onze samenleving. In elke buurt, in elke wijk, in vrijwel elke organisatie spelen vrijwilligers een belangrijke rol. En dat is al vele jaren zo. Toch wordt er tegenwoordig veel gesproken over een ‘nieuwe vrijwillige’. Wie is dit dan? Bestaat deze wel? Samen met partners NOV en Movisie verkennen we in deze editie van Werkplaats de wereld van die (nieuwe) vrijwilliger.
Feeling good, while doing good
Bijna de helft van de Nederlanders van 15 jaar en ouder doet vrijwilligerswerk: ze zijn onmisbare schakels in onze samenleving. In elke buurt, in elke wijk, in vrijwel elke organisatie spelen vrijwilligers een belangrijke rol. En dat is al vele jaren zo. Zelf heb ik ook altijd vrijwilligerswerk gedaan, en ook in ons gezin is iedereen op de een of andere manier actief voor zijn of haar omgeving. Mijn echtgenoot is voorzitter van de herensociëteit, mijn dochter is actief in de buurtvereniging, mijn andere dochter coacht het hockeyteam. Zelfs mijn voorzitterschap van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) was vrijwilligerswerk. Al voelde dat niet altijd zo, want het was bijna een hele baan erbij. Maar voor mij wel heel belangrijk. Het zit in mijn normen- en waardenpatroon om iets voor mijn omgeving te doen, puur omdat ik vind dat het moet gebeuren. En het is meestal nog leuk ook, zeker als je ziet dat het een positief effect heeft op de buurt waarin je leeft en woont.
Het is prachtig om te zien dat ik daarin niet de enige ben. Bijna nergens ter wereld is zoveel vrijwillige inzet als in ons land. Hoe dat kan? Daarover spreken we in deze Werkplaats met professor Lucas Meijs. Ook gaan we op zoek naar wat in de media de ‘nieuwe vrijwilliger’ wordt genoemd. Wie is die nieuwe vrijwilliger? En, hoe binden en boeien we deze mensen? Want het lijkt voor vrijwilligersorganisaties en verenigingsbesturen steeds moeilijker om (nieuwe) vrijwilligers aan te trekken.Zelfs de grootste vereniging van Nederland, de KNVB, zag het aantal vrijwilligers teruglopen. Ze hebben hard gewerkt om verenigingen te laten doen waar ze het beste in zijn: verbindingen leggen in hun dorp of stadswijk door middel van sport. En ze focussen zich weer op de normen en waarden die ze met elkaar delen.
Ook al is vrijwillige inzet een universeel begrip, vrijwilligers hebben persoonlijke redenen om zich voor een ander in te zetten. Dat doet de een wat vaker of in wat meer uren per week dan de ander. De een doet het via zijn werk, de ander vanuit overtuiging voor een betere wereld. De een is gevraagd door een kennis, de ander ging aan de slag via een vrijwilligersuitzendbureau. Dat is nou juist zo mooi: vrijwilligerswerk kies je zelf en doe je omdat je daar je tijd aan wilt besteden. En dat is dus heel persoonlijk! Maar we hebben wel allemaal die gemene deler: vrijwilligerswerk doe je omdat het goed voelt. Zoals geluksambassadeur Leo Bormans het mooi zei: feeling good, while doing good.
Annemarie Jorritsma
Voorzitter KNHM foundation