Katalys - orange-figure-13

De opmars van de corporate vrijwilliger

De opmars van de corporate vrijwilliger

“Ze staan in de rij om mee te doen”

De tijden dat betaald werk en vrijwilligerswerk strikt van elkaar gescheiden waren liggen achter ons. Vooral grote bedrijven bieden hun werknemers steeds vaker de mogelijkheid om binnen een maatschappelijk programma vrijwilligerswerk te verrichten. “Medewerkers die als vrijwilliger aan de slag gaan, brengen veel positieve energie mee.”

Corporate volunteering, oftewel vrijwilligerswerk in de tijd van de baas, zit in de lift. De afgelopen vijftien jaar riepen veel grotere bedrijven een stichting of foundation in het leven, waarbinnen werknemers zich een deel van hun werktijd kunnen inzetten voor een goed doel: van hulp bij de voedselbank tot sollicitatietrainingen aan kansarme jongeren. Ook KPN heeft een belangrijke plaats ingeruimd voor corporate vrijwilligers. Jaarlijks zetten ruim 2000 medewerkers zich in voor het KPN Mooiste Contact Fonds, dat kwetsbare groepen verbindt met de samenleving. “Dat doen we op hele verschillende manieren”, vertelt directeur Mark Versteegen. “Bijvoorbeeld door langdurige zieke kinderen die niet naar school kunnen te voorzien van een laptop die in verbinding staat met een beeldscherm in hun klas. Of door middel van de Zilverlijn: een rondreizend callcenter, waar KPN-medewerkers een keer per week met eenzame ouderen bellen. We proberen steeds om met behulp van technologie het sociale contact van kwetsbare groepen te bevorderen.”Ook Arcadis timmert aan de weg. Het advies- en ingenieursbureau zette vijf jaar geleden samen met KNHM foundation een ambitieus MVO-programma op, waarin jaarlijks zo’n driehonderd vrijwilligers actief zijn. Lidewij de Haas, Directeur Client Development bij Arcadis: “We begeleiden onder meer talentvolle vluchtelingen in de ToekomstAcademie en helpen bij de organisatie van Artcadia, een techniek- en kunst wedstrijd voor middelbare scholen. En natuurlijk dragen veel medewerkers met hun kennis bij aan een van de vele bewonersinitiatieven die KNHM foundation ondersteunt. Het verbeteren van de fysieke en sociale leefomgeving sluit heel mooi aan op ons dagelijkse werk.”

Win-win effect

Onder Arcadis-medewerkers is veel animo voor het programma. Volgens Lidewij heeft vrijwilligerswerk dan ook een positief effect op medewerkers én organisatie. “Mensen worden gelukkig van een ander helpen. En blije medewerkers leveren weer een positieve bijdrage aan je organisatie. Bovendien worden er in onze vrijwilligersprojecten vaak innovatieve concepten ontwikkeld. Die kennis en inspiratie nemen medewerkers weer mee naar hun dagelijkse werk.” Mark herkent het win-win effect. “Het KPN Mooiste Contact Fonds draagt bij aan het terugdringen van eenzaamheid. En dankzij de projecten van het fonds kan KPN zich nog meer profileren als hét bedrijf dat mensen met elkaar verbindt. Dat wordt echt in de samenleving herkend. Als je tien jaar geleden op een feestje vertelde dat je voor KPN werkte, fronsten veel mensen hun wenkbrauwen. Nu zeggen ze: wat een prachtige dingen doen jullie; daar moet je veel meer over vertellen.” De ervaringen van KPN en Arcadis staan niet op zichzelf. Tussen 2007 en 2017 verdubbelde het aantal mensen dat in het bedrijfsleven vrijwilligerswerk verricht van vijftig- naar honderdduizend. Lidewij: “Ik denk dat steeds meer mensen belang hechten aan purpose: het leveren van toegevoegde waarde. Ze zien hun werk niet alleen als een manier om geld te verdienen, maar willen hun kennis en ervaring ook inzetten om de wereld een beetje mooier te maken. Vooral voor jonge werknemers is ons MVO-programma echt een belangrijke reden om voor Arcadis te kiezen.”

Lidewij de Haas,
Directeur Client Development, Arcadis

Mark Versteegen,
Directeur KPN

Vers bloed

Bij Arcadis mag elke medewerker jaarlijks vier betaalde uren aan vrijwilligerswerk naar eigen keuze besteden. Medewerkers die meedraaien in een project uit het MVO-programma krijgen vier van de vijf dagen ‘vergoed’. Vrijwilligers van het KPN Mooiste Contact Fonds mogen zich jaarlijks gedurende acht uur van hun werktijd ‘vrij roosteren’ voor het programma en doen dat ook massaal. Mark: “Het animo is enorm. Als wij via ons intranet laten weten dat we weer mensen zoeken voor een nieuw project, is de aanmeldingslijst binnen een paar uur vol.” Lidewij: “Dat geldt ook voor onze projecten. Mensen vinden het hartstikke leuk om mee te doen, al brengt dat wel het gevaar met zich mee dat je in projecten steeds dezelfde usual suspects terugziet. We proberen echt om een zo breed mogelijke groep mensen voor het programma te interesseren.” Om ‘vers bloed’ binnen te halen, vraagt Arcadis regelmatig medewerkers die als corporate vrijwilliger actief zijn geweest om als ambassadeur op te treden. Lidewij: “Met Valentijnsdag hadden we een interne campagne onder het motto: Ik geef mijn hart aan… In deze campagne konden medewerkers aangeven voor welk project of initiatief ze zich inzetten. Dat heeft weer veel nieuwe collega’s geïnspireerd.” Ook de externe communicatie luistert nauw. De praktijk leert dat veel bedrijven met corporate vrijwilligers terughoudend zijn in het benoemen en uitdragen van hun successen. Mark: “Dat herken ik wel. Als je je inzet voor een goed doel en je gaat jezelf vervolgens publiekelijk op de borst kloppen, kan dat heel verkeerd vallen. Twee jaar geleden hebben we voor het KNP-merk Zelf een campagne gemaakt rond een van de activiteiten van het fonds, KlasseContact. Ik was daar zelf best huiverig voor: je inzet voor een goed doel gebruiken voor commerciële doeleinden. Maar er is heel positief op gereageerd. Mensen vinden het mooi wat we doen en het past op een hele natuurlijke wijze bij KPN.”

Gescheiden werelden
Met de opkomst van de corporate vrijwilliger dient zich de vraag aan of corporate volunteering ten koste gaat van de traditionele vrijwilligersinzet. Gaat iemand die in werktijd vrijwilligerswerk verricht, daarna in zijn of haar eigen omgeving nog als vrijwilliger aan de slag? Lidewij: “Ik denk dat het elkaar niet bijt. Een dag klussen in een wijkgebouw, tuinieren of koffi edrinken met buurtbewoners is een hele andere tak van sport dan het begeleiden van projecten vanuit jouw specifi eke deskundigheid.” Mark: “Voor corporate vrijwilligerswerk krijg je vanuit je arbeidscontract uren. Je hoeft er geen vrije tijd voor op te offeren. Daarom denk ik dat de mensen die voor ons fonds actief zijn, buiten werktijd niet ineens andere keuzes gaan maken. Die blijven gewoon hun bardiensten in het clubhuis draaien.”

Dit artikel verscheen in Werkplaats 27.

Vijf tips voor corporate volunteering:

  1. Kies een doel dat dichtbij de kernactiviteiten of doelen van het bedrijf ligt.
  2. Draag het programma intern uit. Vraag vrijwilligers of ze als een ambassadeur over hun ervaringen willen vertellen.
  3. Voorkom versnippering. Werk waar mogelijk samen met andere corporate foundations en maatschappelijke organisaties.
  4. Zorg voor bestuurlijke verbinding, door in het bestuur ook plaats in te ruimen voor één of meer directieleden.
  5. Voorkom de vorming van een vast ‘eliteclubje’. Stimuleer doorstroming en een brede, vertegenwoordiging
    van het werknemersbestand in de vrijwilligersprojecten.